MİDE BULANTILARI: Genellikle gebeliğin 4-6. haftasında başlar. 12. Haftadan sonra hafifler. Bu dönemde midenizi çok fazla aç bırakmamaya çalışın. Galeta, peynir, ekmek, kraker gibi kuru besinler tüketin. Azar azar sık sık yemek yiyin. Yatıyorsanız kalkerken dinlenip yavaş yavaş kalkın. Yemekleriniz çok baharatlı, acı, yağlı, ekşi olmasın. Çok ağır kokan yemeklerden kaçının. Eğer kusma varsa bu dönemde tiksinmemek için çok fazla sevdiğiniz yiyecekler tüketmeyin. Yemek yerken aralarda su tüketimini azaltın. Genellikle yemekten önce veya sonra su tüketmeye çalışın.
KABIZLIK: İnce bağırsakların hareketinin azalması, çok fazla kuru gıdaların yenmesiyle bu dönemde çok sık görülen sorunlardan biridir kabızlık. Eğer kabızlık sorunu yaşıyorsanız tuvalette ıkınmamalısınız. Her gün kendinizi çok zorlamadan yürüyüş yapmanız iyi gelecektir. Öğünlerinizdeki posa miktarını arttırmanız gerekir. Meyve, sebze, tam tahıllar, bulgur, yulaf, yoğurt tüketmelisiniz. Kahvaltınıza sağlıklı yağ asitlerinden zengin ceviz gibi yemişleri ve yağlı tohumları eklemeniz faydalı olacaktır. Sebze yemekleri ve salatalarınızda zeytinyağı kullanmayı ihmal etmeyin. Doktorunuza danışarak probiyotik almanız da kabızlığınıza ve bağırsak mikrobiyotanıza iyi gelecektir. Kabızlık için doktorunuza danışmadan ilaç almayın. Sorununuzu gidermek için bitkisel çaylar ve karışımlar tüketmeyin.
ÖDEM: Genellikle son aylarda daha çok görülen ödem için günlük tüketilen tuz miktarına dikkat etmeniz gerekir. Günlük alım yiyeceklerdeki dahil 1 çay kaşığını geçmemelidir. Dışardan aldığınız paketli ürünlerdeki tuz miktarına dikkat edin. Salamura, konserve, zeytin gibi besinlerin tuzunu azaltmadan tüketmeyin.
OBEZİTE: Gebelikte kazanılan vücut ağırlığı hem siz hem de bebeğiniz için oldukça önemlidir. Gebelikte alınması gereken miktarı bir önceki ay anlatmıştım. Tekrar gözden geçirmeniz faydalı olacaktır çünkü gebelikte önerilen miktarın altında kazanılan vücut ağırlığı, bebeğinizin düşük doğum ağırlığında doğma riskini arttırırken önerilenden fazla kilo aldığınızda bebeğinizde makrozomi (iri bebek, 4500 gramdan fazla doğum ağırlığı) görülebilir, yetişkin döneminde iken obezite riski artabilir. Siz de ise gestasyonel diyabet, obezite riski artar. Fakat gebeyken ve emziklilikte zayıflama diyetleri önerilmez. Bunun yerine beslenme örüntünüz değerlendirilir. Ve size özel sağlıklı bir beslenme programı oluşturulur.
GESTASYONEL DİYABET: Gebelikte görülen ve doğru beslenme programı ile genelde gebelikten sonra geçen glukoz intoleransıdır. Ailenizde diyabet varsa, gebelik öncesinde fazla kilolu veya obezseniz, önceki gebeliklerinizde gestasyonel diyabetiniz olduysa, daha önceki doğumlarınızda bebeğinizde makrozomi (iri doğmuşsa) varsa, 35 yaşından büyükseniz gestasyonel diyabet riskiniz diğer gebelere göre fazla olabilir. Bu durum 24-28. Haftalarda şeker yükleme testi ile anlaşılır ve doğru tedavi için yapılması oldukça önemlidir. Düzenli olarak kan şekerinize baktırmalısınız. Kan glukoz düzeyinize göre beslenme programı uzmanları tarafından oluşturulmalı ve dikkatle uygulanmalıdır. Bu durumda da asla zayıflama diyetleri yapılmamalıdır ve beslenme uzmanlarına danışılmalıdır.
BESİN ZEHİRLENMESİ: Gebelik ve emziklilik besin zehirlenmelerinde daha hassas ve riskli olunan dönemdir. Mikroorganizmaların bulaş ve konteminesini olabildiğince önlemek gereklidir. Bunun için kırmızı et ve yumurtanızı iyi pişirin. Sokakta satılan sütleri tüketmeyin. Meyve ve sebzeleri çok iyi yıkayın. Etin dondurup çözdürme işlemini tekrarlamayın. Özellikle dışarda yemek yiyorsanız, güvendiğiniz yerlerde bile, sebze ve salata gibi iyi yıkama işlemi gerektirecek besinleri tabağınızda tercih etmeyin. Pişmiş ve çiğ besinleri dolapta ayrı raflarda muhafaza edin.
AŞERME, TİKSİNME: Bu dönemde canınız hiç sevmediğiniz veya normalde çok fazla tüketmediğiniz bir şey çekebilir veya çok sevdiğiniz bir besinden tiksinebilirsiniz. Bu durum oldukça normaldir. Canım istiyor fakat faydalı değil diye düşünüp kendinizi kötü de hissetmeyin. Eğer canınız istiyorsa yiyin. Canınızın bir şeyi çok fazla istemesi veya sağlıklı olduğunu düşündüğünüz bir şeyden tiksinmeniz üzerinizde bir baskı oluşturmasın.
Tüm bu sıkıntıları yaşamamanızı ve sağlıklı bebeğinizle huzurlu bir gebelik geçirmenizi temenni ediyorum. Eğer bunları yaşadığınız bir gebeliğiniz var ise geçici bir durum olduğunu hatırlatın kendinize, gözlerinizi hemen kapatın ve bebeğinizle oyunlar oynadığınız günleri hayal edin. Sizi emdiği zaman, ilk anne deyişi, minik adımları, gülümsemesi, hatta her şeyi sorması bile…Yaşadığınız her şeye değiyor değil mi?
DİYETİSYEN MERVE SÖNMEZ
KAYNAKÇA:
*https://dosyasb.saglik.gov.tr/Eklenti/10915,tuber-turkiye-beslenme-rehberipdf.pdf
*Güneş AKSÜS, ÇOCUĞUM NE YESİN, doğan kitap, İSTANBUL
